ردیف نمونه سئوالات آشنایی با معماری اسلامی ایران 1 شبستان را تعریف کنید ؟ فضایی ستون دار است که در مساجد معمولا متشکل از چهاطاقی هایی است. 2 مشخصات معماری سبک خراسانی را بنویسید و نماد چیست و چند نمونه را نام ببرید ؟ 1- مردم واری 2- کیفیت ویژه 3- نیارشی 4- بوم آورد و سبک خراسانی نماد معماری مسجد است. مانند : 1- مسجد جامع فهرج 2- تاریخانه دامغان 3- مسجد جامع اصفهان 4- مسجد جامع نائین 3 مردم واری را تعریف کنید ؟ مردم واری در اصطلاح واژه ای است که معنای آن برای مردم بودن و ساخت بنا به توجه به ویژگی های فیزیکی بدن انسانهاست. 4 کیفیت ویژه در معماری سبک خراسانی شامل چه مواردی است ؟ 1-نوع مصالح 2- کیفیت مصالح و عواملی نظیر آن در معماری ایران 3- سادگی بسیاری از طرح ها 5 بوم آورد را تعریف کنید و محاسن آن را بنویسید ؟ بوم آورد به معنای استفاده از مصالح ساختمانی در دسترس برای هر منطقه است و محاسن آن : 1- صرفه اقتصادی دارد . زیرا نیازی به خرید و انتقال مصالح از محلهای دور دست نیست. 2- به دلیل در دسترس بودن مصالح تعمیر و ترمیم بناها با سرعت بیشتر و با هزینه کمتر امکان پذیر است. 6 خصوصیات مسجد پیامبر را بنویسید ؟ مسجد پیامبر به عنوان اولین مسجد در سایر کشورهای اسلامی به عنوان یک منبع شناسایی میشود . در این مسجد با استفاده از با استفاده از لاشه های سنگ و به صورت خشکه چینی ، پی بنا ایجاد میشود و برای ساخت ستونها از تنه های درخت خرما استفاده میشود و برای پوشش سقف ها از لیف های خرما و پوست حیوانات استفاده میشود . فرم کلی مسجد حیاط دار است و یکی از بزرگترین مساجد دنیا است . 7 کهن ترین مسجد ساخته شده در ایران را توضیح دهید و در کدام شهر است ؟ مسجد جامع فهرج یا مسجد پهره در استان یزد. کهن ترین مسجد ساخته شده در ایران است . شیوه نیارش آن ، شیوه پارتی دارای میانسرا (حیاط مرکزی)، شبستان و صفه هایی است که یادآور مسجد پیامبر در مدینه است. 8 خصوصیات مسجد جامع فهرج را بنویسید ؟ خصوصیات این مسجد گچ بری هایی دارد که بدون تردید از دوران ساسانی منتقل شده ولی به صورت ساده تر . مناره ای در کنار این مسجد وجود دارد که جز مسجد اولیه نبوده و الهاقی است و در قرن 4 یا 5 به مسجد اضافه شده است.نقشه مسجد بسیار ساده و دارای شبستانی است با سه دهانه که دهانه مرکزی آن بزرگتر است . قوس ها هلالی و طاق ها در این مسجد از نوع آهنگ است. 9 یکی از ویژگی های اصلی مسجد فهرج چیست ؟ سقف مسجد بلندای چشم گیری دارد که یادآور معماری ساسانی است . استفاده از خست خام به عنوان ساخت و مایه اصلی مسجد یکی از ویژگی های اصلی آن است. 10 کهن ترین ساختمان شیوه خراسانی چیست و در مورد آن توضیح دهید ؟ تاریخانه دامغان . شبستان ستوندار مسجد با دهانه میانی بلندتر در ضلع جنوب قرار گرفته است و نمای مسجد دگرگون است و در آن تلفیقی از قوس های هلالی و قوس های جناقی دیده میشود و شیوه نیارش آن شیوه پارتی است و مسجد دارای یک مناره الهاقی 25 متری از جنس آجر است.که در دوره سلجوقی به آن اضافه شده است. 11 سه الگوی معماری مساجد را نام ببرید ؟ 1- ایرانی 2- ترکی 3- عربی (شبستانی) 12 انواع مساجد در ایران را نام ببرید ؟ 1- مسجد جامع 2- مسجد مصلی 3- مسجد مدرسه 4- مسجد محله 5- مسجد مقبره 13 مساجد الگوی عربی را توضیح دهید ؟ مساجدی هستند که در سالهای اولیه بر اساس طرح ستوندار یا شبستانی خصوصا در مناطق مختلف شبه جزیره عربستان ساخته میشوند . 14 مساجد ترکی را توضیح دهید ؟ این مساجد در کشور ترکیه منطقه آنوتولی و هاشیه دریای مدیترانه و مناطقی شکل میگیرد که تحت حاکمیت امپراطوری روم شرقی قرار دارد. 15 از معروف ترین مساجد سبک ترکی چه مسجدی است ؟و مشخصه اصلی این سبک را بنویسید ؟ مسجد ایاصوفیه در استانبول از معروف ترین مساجدی است که نمایان گر سبک ترکی در معماری مساجد است.داشتن یک گنبد اصلی تعدادی گنبد فرعی و تعدادی مناره از مشخصات اصلی ظاهری مساجد ترکی است. 16 مسجد جامع را توضیح مختصری بدهید و کاربرد های آن را بنویسید ؟ مهمترین مسجد شهر اسلامی است و بزرگترین مسجد شهر است و اولین مسجدی است که مسلمانان پس از ورود به شهر آن را ایجاد می کردند . مکانی بود برای حل اختلافات مردم ، اعلان دستورات حکومتی و مراسمی نطائر آنها. 17 مسجد مصلی را توضیح دهید ؟ این مسجد معمولا فاقد ساخ و ساز بوده و در محلی بیرون از محوطه اصلی شهر بنا میشده است و مخصوص خواندن نمازهای عیدین ، نماز باران و نظائر آنهاست. 18 مسجد مدرسه ها به چند دسته تقسیم میشوند ؟ توضیح دهید ؟ به دو دسته تقسیم میشوند : دسته اول مسجد و مدرسه به صورت مجزا و در دو بخش مسجد و مدرسه علمیه در مجاور یکدیگر قرار میگیرند.مانند مسجد جامع عباسی دسته دوم : مسجد و مدرسه با یکدیگر تلفیق هستند و همزمان هر دو فعالیت در بنا انجام می شود.مانند مدرسه آقا بزرگ کاشان 19 نکته قابل توجه ای که در مساجد ایرانی وجود دارد را بنویسید ؟ نکته قابل توجه در مساجد ایرانی تاکید ویژه بر درون گرایی و استفاده از تزئینات به شیوه ای انتزاعی است زیرا تزئینات به شیوه اشاره مستقیم در اسلام نهی شده است. 20 اجزای مسجد را نام ببرید ؟ 1- تشکیلات ورودی 2- حیاط 3- ایوان 4- شبستان 5-گنبدخانه 6- مناره و گلدسته 7- محراب و منبر 21 وظیفه اصلی تشکیلات ورودی مسجد را بنویسید ؟و یک نمونه را نام ببرید؟ جلوخان(فضای باز جلوی مساجد)، پیش طاق،هشتی و دالان ورودی ،تشکلات ورودی مسجد را تشکیل میدهند و وظیفه اصلی آن ارتباط فضای بیرون و فضای درون مساجد است . و نمونه بارز آن مسجد جامع عباسی در شهر اصفهان 22 حیاط به عنوان چه عنصری در معماری شناخته میشود و نقش آن چیست ؟ حیاط به عنوان عنصری بنیادین و مرکزی در مساجد و خصوصا مساجد ایرانی عنصری است که در معماری ایرانی سابقه ای حداقل 8 هزار ساله دارد.و نقش حیاط در مساجد همچون سایر بناها نظم بخشیدن به فضاهای سرپوشیده مسجد و ایجاد ارتباط میان قسمت های مختلف است. 23 عناصر مهمی که در حیاط مساجد دیده میشود را نام ببرید ؟ سنگاب ، مهتابی 24 دلیل عدم وجود باغچه در حیاط مساجد را بنویسید ؟ حفظ پیوستگی صفوف نماز و برگزاری نماز جماعت. 25 نقش حوض در مساجد ایرانی را بنویسید ؟ نقش حوض در مساجد نقشی دوگانه است.از طرفی نقشی عملکردی دارد و آن وضو گرفتن نمازگزاران است و از طرفی نقشی نمادین دارد که همانا انعکاس آسمان در آب حوض و پیوند میان زمین و آسمان است. 26 ایوان را تعریف کنید و در اصطلاح به آن چه می گویند؟ فضایی نیمه باز بود که فضای باز حیاط را به فضای بسته داخل متصل میکرد و در اصطلاح به آن گیری هم می گویند. 27 مهمترین ایوان مساجد چه ایوانی است و به چه دلیل ؟ ایوان جنوبی است که سمت قبله را یاد آوری میکند. 28 استفاده از آجر در پوشش چهارطاقی ها چه نقشی دارد؟ نقش سازه ای دارد و دهانه را می پوشاند و عنصری تزئینی هم به شمار میرود. 29 استفاده از گنبد در معماری ایران در کجا و در چه قرنی و مکانی رواج یافت ؟ در مقبره امیر اسماعیل سامانی در قرن سوم در بخارا استفاده از گنبد در معماری ایرانی بعد از اسلام رایج میشود. 30 مناره را تعریف کنید؟وساخت آن در چه دوره ای است؟ چند نمونه مثال بزنید؟ مناره به معنای محل نور در اصل برجی بوده است که بر فراز آن آتش روشن میکردند تا هم نوعی مراسم آئین باشد و هم نشانه ای برای مسافران در پیدا کردن آبادی هاو ساخت مناره ها در معماری ایران بعد از اسلام نیز خصوصا در عهد سلجوقی به صورت تک مناره آغاز میشود.مناره مسجد علی و مناره چهل دختران در اصفهان 31 چیده مناره سازی به چه صورتی است و در چه دوره ای است ؟ چیده مناره سازی در دوره معماری آذری از ساخت تک مناره به فرم دو مناره در دو طرف ایوان اصلی مسجد و سردر ورودی مساجد تغییر میکند ولی به دلیل ارتفاع بلند مناره ها ، گلدسته ها جایگزین آنها میشوند تا بتوان از آنها برای اذان گفتن نیز استفاده شود. 32 محراب چیست و جنس آن چیست و نفیس ترین آن را نام ببرید و دلیل اصلی چند محرابی چیست؟ محراب از عناصر شاخص در مساجد است و تقدس آن به دلیل نشان دادن جهت قبله است.جنس محراب بنابر نوع و زمان ساخت مساجد و مصالح در دسترس از نوع آجری ، سنگی ، گچی و به ندرت چوبی است.دلیل اصلی چند محرابی در برخی مساجد وجود چندین امام جماعت است و در برخی از مساجد به دلیل وجود انحراف در جهت قبله محراب اولیه در دوره های بعد محراب هایی با جهت اصلاح شده به مسجد اضافه شده است.نفیس ترین محراب ، محراب اولیایتو در مسجد جامع اصفهان. 33 منبر را تعریف کنید و جنس آن از چیست و نفس ترین منبر را بنوسید ؟ محلی است برای ایراد سخنرانی توسط ، سخنرانان مساجد. منبرها معمولا از جنس چوب ساخته میشود . و از نفیس ترین منبرهای موجود در مساجد ایران می توان به منبر مسجد جامع نائین اشاره کرد. 34 تنها مسجدی که مناره ندارد را نام ببرید ؟ مسجد جامع اردستان 35 مسجد جامع اصفهان چه سبکی دارد و با چه شیوه ای ساخته شده است و در چه دوره ای تغیرات در مسجد رخ داد؟ مسجد جامع اصفهان یکی دیگر از مساجد اولیه ای است که در سبک خراسانی در ایران ابتدا با شیوه شبستانی ساخته می شود و در دوره رازی از جمله تغییرات مسجد اضافه شدن چهار ایوان و تغییر فرم مسجد از وضعیت عربی به فرم ایرانی است.و آن را به عنوان موزه معماری ایران میشناسند .از نوع مساجد چهار ایوانه است و دارای دو گنبد در ضلع شمال و جنوب میباشد. 36 مسجد جامع نائین از چه سبکی است ؟ و نکته قابل توجه در مورد این مسجد چیست ؟ مسجد جامع نائین از جمله مساجد سبک خراسانی می باشد. و نکته قابل توجه این است که با اینکه مسجد در دوره خراسانی ساخته می شود و از جمله نشانه های معماری خراسانی استفاده حداقلی از ترئینات و سادگی مساجد است اما در مسجد جامع نائین شاهد این نکته هستیم که از تزئینات با فرم آجری استفاده وسیع شده است با اینکه مقیاس مسجد جامع نائین خیلی مقیاس وسیعی نیست. 37 مسجد جامع اردستان را مختصر توضیح دهید ؟ فرم ابتدایی آن از نوع شبستانی بوده که در دوره سلجوقی تبدیل به مسجدی ایرانی و چهار ایوانه می گردد.استفاده از تزتیناتی از جنس گچ بری در ایجاد کتیبه هایی داخل ایوان سمت جنوب مسجد است .این مسجد تنها کاربری مذهبی نداشته است. 38 مسجد نیریز را مختصر توضیح دهید ؟یکی دیگر از مساجد سبک خراسانی است و نکته قابل توجه راجع به آن وجود تنها یک ایوان در مسجد می باشد و از آنجایی که معمولا مساجد ایران دو یا چهار ایوان دارند وجود بناهای تک ایوانه در مساجد چندان رایج نمیباشد و مسجد نیریز در این میان نمونه ای منحصر به فرد به شمار میرود. 39 شیوه رازی را توضیح دهید ؟ چند نمونه از آنها را نام ببرید ؟ شیوه رازی چهارمین شیوه رایج در معماری ایران است و دومین معماری پس از اسلام.شروع این سبک از شمال ایران است ولی در ری به اوج میرسد.و ساختمانهای نفیسی در منطقه ری از این سبک ساخته میشوند. 40 آرامگاهی که مقطع آن پنج ضلعی است را نام ببرید و در کجا قرار دارد ؟ مقبره بابارکن الدین در تخت فولاد اصفهان 41 میل را تعریف کنید ؟ میل ها برج های راهنمای مسافران در بیابانها بودند معمولا میل ها را به اسم سازنده و واقف آن نام گذاری میکردند و مقبره خود سازنده در آن میل قرار داشت. 42 مهمترین مشخصات سبک معماری رازی چیست ؟ مهمترین مشخصات سبک معماری رازی تبدیل شدن مساجد شبستانی (عربی) به مساجد چهارایوانه ایرانی است. 43 در دوره تیموریان شبستانی به شکل خیمه ساخته شده است به چه معروف است؟ بیت الشطاع یا خانه زمستانی معروف است. 44 گنبد های به چه صورتی ساخته می شوند نام ببرید و هر یک را مختصر توضیح دهید ؟ ساخت طاق و گنبد پیشرفت میکند و قوس های تیزدار برای ساخت طاق و گنبد استفاده میشود گنبدها در این دوره ابتدا به صورت گسسته رک و سپس به صورت گسسته نار ساخته می شود. 45 مقبره امیر اسماعیل سامانی در کجا قرار دارد و فرم کلی بنا به چه صورتی است و مختصر توضیح دهید ؟ در بخارا هر چند این ساختمان در دوره خراسانی ساخته میشود ولی همه خصوصیات شیوه رازی را دارد. فرم کلی بنا مربعی شکل است و در چهار گوش آن چهار پیلک یعنی (نیم ستون) قرار گرفته است. 46 گنبد قابوس را مختصر توضیح دهید ؟یکی از خوش تناسب ترین ساختمانهای معماری جهان است که در شهر گرگان ساخته شده است.یک میل راهنما و یک نشان شهری و آرامگاهی برای قابوس، کتیبه موجود در بنا تاریخ ساخت آن را هم به سال قمری به صورت گنبد گسسته رک می باشد.و جنس بنا آجری است و بنا 5/55 متر ارتفاع دارد. 47 در نمای بیرونی گنبد قابوس حفره ای وجود دارد این حفره به خاطر چه چیزی است ؟ این حفره برای حمل و نقل مصالح استفاده میشده است که در زمان تکمیل شدن بنا به توجه به وصیت نامه قابوس این حفره پر نمیشود تا هر روز صبح اولین اشعه های نور خورشید بر بدن قابوس بتابد. 48 برج های خرقان را مختصر توضیح دهید ؟دو برج هشت گوش با فاصله کمی از یکدیگر که آرامگاه دو تن از امیران سلجوقی بوده است.و در گوشه های خو دارای پیلک میباشد از کهن ترین گنبد های دو پوسته گسسته ایران به شمار میروند. 49 تفاوت دو برج های خرقان را بنویسید ؟ برج اول دو پلکان که در پیلک ها قرار دارد و دسترسی به بام را امکان پذیر می سازد. برج دوم شاهد استفاده از یک پلکان است و دسترسی به بام را امکان پذیر نمی سازد. 50 کاروانسرای رباط شرف را توضیح دهید ؟ در نزدیکی شهر سرخس وجود دارد و از بناهای معروف سبک رازی است و بانی آن مادر سلطان حسین سنجر میباشد . طاق ها از نوع آهنگ و بعضا به شکل چهارگوش و چهاربخشی هستند. احتمالا کاربری مسکونی داشته است. 51 ویزگی منحصر به فرد کاروانسرای رباط شرف در چیست ؟ ویژگی های منحصر به فرد این کاروانسرا استفاده از دو حیاط پی در پی می باشد که حالت اندرونی و بیرونی به آن داده است. 52 شیوه تامین آب کاروانسرای رباط شرف از کجا تامین میشود؟ تامین آب کاروانسرا از طریق آب باران است . آب بامها از طریق ناودانها به گلدانچه های سنگی در زیر ناودان منتقل میشود و از طریق گلدانچه ها به آب انبار کاروانسرا میریزند. 53 معماری سبک آذری را توضیح دهید ؟ سومین شیوه معماری ایران است. شیوه آذری را یکی از دوران های پرشکوه در زمینه هنر و معماری به حساب آوریم. 54 اقدامات عمرانی که در زمان جانشینان چنگیز در ایران انجام شد را مختصر توضیح دهید ؟ دوره اول :زمانی که بعد از مرگ چنگیز در زمان جانشین وی هلاکوخان در ایران انجام می شود که مهمترین اقدام وی در این دوران می توان به ساخت بنای مهمی چون رصدخانه مراغه اشاره نمود که به دست معمار و دانشمند بزرگ ایرانی غیاث الدین جمشید کاشانی انجام میشود. دوره دوم : مهمترین حکمرانان دوره ایل خوانی می توان به سلطان محمد خدا بنده الجایتو اشاره کرد.و یکی دیگر از حکمرانان دوره ایل خانی غازان خان میباشد. 55 ویزگی معماری سبک آذری را بنویسید ؟ به ظرافت ساختمانها و عمودگرایی و ساخت بناهای بلند مرتبه اشاره کرد.که نتیجه آن ساخت ایوانهایی باریک و مرتفع در بناهای ویژه ای همچون مسجد میرچخماق در یزد شد. 56 ساختمانهایی که در دوره آذری با ابعاد بسیار بزرگ قابل مشاهده هستند را نام ببرید ؟ گنبد سلطانیه ، مسجد علیشاه تبریز 57 تزئینات در سبک آذری به چه صورتی بوده است ؟ بیشتر به صورت کاشی کاری بوده است. 58 در چه شیوه ای سفت کاری و نازک کاری ساختمان از هم جدا میشود ؟چرا؟ شیوه آذری،ابتدا ساختمان را باخشت یا آجر و یا سنگ لاشه می ساختند و سپس با آجر و اندود گچ و گاه ترکیب آجر و کاشی (معقلی) تزئین می کردند. 59 نیارش در سبک آذری به چه صورتی است ؟ در این دوره ابتدا استفاده از چفدکلیل (قوس) و سپس استفاده از چفد پنج و او هفت 60 تفاوت گریو و اربانه در چیست ؟ گریو فرم مخروطی دارد و اربانه استوانه ای شکل است . ارتفاع اربانه ها نیز معمولا از گریو کوتاه تر است . بلندی گریو در بارگاه امام رضا به حدود 10 متر است. 61 گنبد سلطانیه را مختصر توضیح دهید ؟ گنبد سلطانیه بر پایه ای هشت ضلعی ساخته شده است و گنبدی دو پوسته پیوسته دارد . ویژگی های ساختمانی و نیارشی گنبد سلطانیه آنچنان است که از روی آن گنبد سانتاماریا دل فیوره در فلورانس ایتالیا ساخته شده است. 62 مسجد جامع یزد را توضیح دهید ؟ این مسجد در ابتدا به صورت شبستانی و در شیوه خراسانی ساخته می شود که مسجد اولیه امروزه از بین رفته است و در شرق حیاط آن شبستان ستون دار جدیدی ساخته اند و در سمت جنوب آن گنبدخانه و شبستان به شیوه آذری بازسازی شده است. 63 مسجد جامع علیشاه را توضیح دهید ؟ در منطقه آذربایجان قرار دارد دارای یک میانسرای بزرگ و در حقیقت یک ارسنی شامل : مدرسه ، مناره ، برج ، سه ورودی مختلف و غیره بوده است. ایوان مسجد دهانه ای نزدیک به 30 متر و دیوارهایی با ضخامت 11 متر در شهر نیریز داشته است که در حال حاضر از بین رفته است. 64 آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی را به طور مختصر توضیح دهید ؟ بر روی آرامگاه شیخ صفی الدین ساختمانی در دوره آذری ساخته می شود و در شیوه اصفهانی بناهایی به آن افزوده می گردد . ساختمان وضع موجود شامل : آرامگاه ، خانقاه ، حرم خانه و آرامگاه شاه اسماعیل است که مقبره شیخ صفی فرمی استوانه ای شکل دارد با گنبد دوپوسته گسسته نار. 65 تزئینات بدنه اصلی آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی از چه نوعی است و مختصر توضیح دهید ؟ تزئینات بدنه اصلی آن از نوع معقلی می باشد . کلمه الله در آنها خودنمایی می کند . همچنین ساختمانی به نام چینی خانه در کنار آرامگاه وجود دارد که در آن چند صد شرف چینی مخصوص پذیرایی از بازدید کنندگان نگه داری میشده است. 66 ارسن بارگاه امام رضا شامل چه مواردی است آنها را نام ببرید ؟ ارسن بارگاه امام رضا شامل : حرم مطهر ، مسجد گوهرشاد ، مدرسه پریزاد ، مدرسه بالاسر ، آرامگاه شیخ بهایی ، توحیدخانه ، گنبد الله وردی خان ، دارالضیافه و فضاهای دیگری میباشد. 67 مسجد گوهر شاد را مختصر توضیح دهید ؟ این مسجد از نوع حیاط مرکزی و چهار ایوانه است که بخشی از بنای اولیه از بین رفته است و مجددا بازسازی شده است و معمار این بنا قوام الدین شیرازی می باشد که آرامگاه گوهرشاد در شهر هرات با گنبدی سه پوسته بنا کرده است. 68 مدرسه غیاثیه خرگرد را مختصر توضیح دهید ؟ در مسیر دو شهر خواف و جام مدرسه غیاثیه خرگرد قرار دارد که زیباترین مدرسه ایران نام دارد.معمار آن قوام الدین شیرازی و پسرش غیاث الدین شیرازی است. 69 مسجد میرچخماق را مختصر توضیح دهید ؟ مسجدی که در نگاه اول مسجدی چهار ایوانه است اما در اصل به جزء ایوان سمت جنوب بقیه ایوانها چون عمق زیادی ندارند نمی توان به آنها عنوان ایوان گذاشت . 70 آرامگاه شیخ احمد جام را مختصر توضیح دهید ؟ یک ارسن بسیار مهم که بسیاری ساختمانهای آن محصول شیوه آذری است خانقاه و آرامگاه شیخ احمد جام در مسیر مشهد به هرات ساخته شده است و تکمیل آن تا دوره قاجار ادامه می یابد. گنبد خانه در مرکز قرار دارد و ایوانی بلند راه رسیدن به گنبد خانه را نشان می دهد. 71 مسجد کبود تبریز را مختصر توضیح دهید ؟ از جمله مهمترین آثار شیوه معماری آذری می باشد و آن را بعد از گنبد سلطانیه در زنجان به عنوان نفیس ترین اثر معماری این دوره شناسایی کردند این مسجد که در شهر تبریز قرار گرفته است به دلیل آب و هوا سرد شهر تبریز عملا مسجدی بدون حیاط و متشابه با اندک مساجدی است که با این فرم ساخته میشوند. 72 فرم کلی مسجد تبریز به چه صورتی است و تزنینات مسجد از چه جنسی است ؟ فرم کلی مسجد به صورت یک گنبد خانه مرکزی است که توسط شبستان هایی احاطه شده . تزئینات مسجد از جنس کاشی معرق و معقلی می باشد که کل مسجد را فرا گرفته است . 73 مهمترین دلیل ساخت مدرسه چه بوده است ؟ تاکید اسلام بر تعلیم و تربیت 74 اجزاء اصلی مدرسه را نام برده و مختصر هر کدام را توضیح دهید ؟ 1- حجره :اتاق طلبه ها که معمولا یک ایوانچه و یک پستو با شکل های گوناگون بوده است و گاهی اوقات پستوها در دو طبقه بوده اند که طبقه پایین محل نگهداری اساس بوده و طبقه دوم آن محل دنجی برای مطالعه. 2- مدرس : محل کلاس های درس را مدرس می گویند که اغلب در هر مدرسه یک فضا بیشتر نداریم که استاد مربوطه در این مکان به تدریس علوم میپرداخته است. 75 مهمترین و زیباترین مدارس ایران را نام ببرید ؟ مدرسه غیاثیه خرگرد 76 در مورد خانه ها هر آنچه میدانید بنویسید ؟ خانه ها به عنوان مهمترین فضاهای خصوصی معماری ایران همواره دارای وجوه خاص در معماری بوده اند . اندام های مختلف خانه ضمن آنکه وظایف خاضی در معماری داشته اند در کنار یکدیگر یک کل واحد را تشکیل می دادند . 77 مهمترین مسائل پیرامون خانه ها در معماری ایران چیست ؟ جهت قرار گیری آنها و یا در اصطلاح رول میباشد که تابع اقلیم و شرایط خاص آب و هوایی هر منطقه است. 78 کشور ایران چند رون وجود دارد ؟ آنها را مختصر توضیح دهید و چند نمونه نام ببرید ؟ 3رون/1-رون راسته: مستطیلی است که در داخل یک شش ضلعی منتظم با جهت شمال شرقی به جنوب غربی قرار میگیرد.مانند : شهرهای تهران،تبریز،یزد 2- رون اصفهانی : مستطیلی است که در داخل یک شش ضلعی منتظم در جهت شمال غربی به جنوب شرقی قرار دارد. مانند: اصفهان و شیراز 3- رون کرمانی : مستطیلی است که در داخل یک شش ضلعی منتظم با جهت شرقی ، غربی قرار می گیرد.مانند : کرمان،همدان،شهرهای آذربایجان غربی. 79 اجزاء اصلی خانه ها را نام ببرید ؟1) سردر 2) هشتی 3) راهرو 4)حیاط یا میانسرا 5) اتاق 6) تالار 80 سردر را مختصر توضیح دهید ؟ بر عکس دیوار کاهگلی خانه سردر مجلل است. نسبت عرض سردر به تورفتگی آن معمولا دو به یک بوده و دارای سکوهایی در کناره آن به نام پاخوره بوده است . 81 هشتی را مختصر توضیح دهید ؟کارکرد های اصلی آن را بنویسد ؟ بعد از سردر قرار داشته و هر چند معمولا شکل آن هشت ضلعی است اما بعضا شکل های دیگری نیز دارد و از طریق راهرو به فضای خانه ارتباط می یابد . ایجاد مکس ، تقسیم فضا و انتظار از کارکردهای اصلی آن است. 82 راهرو را مختصر توضیح دهید ؟ فضای ارتباطی میان هستی و فضاهای داخلی خانه که معمولا به عنوان فضای رابط قسمت عمومی و خصوصی خانه شناخته می شود و به دالان نیز شهرت دارد. 83 حیاط یا میانسرا را مختصر توضیح دهید ؟ حیاط عامل ارتباطی در فضاهای داخلی خانه است و در داخل خود باغچه ها و حوض را جای داده است . حوض های دایره شکل فقط در شیراز استفاده میشده است. 84 انواع اتاق را نام ببرید و هر یک را مختصر توضیح دهید ؟ سه دری،چنج دری و غیره.که اتاق سه دری اتاق خواب بوده است و اتاق پنج دری مربوط به مهمان که معمولا نورگیری آن از طول انجام می شود .و در داخل پنج دری فضایی تو رفته و کمی بالاتر شاه نشین را تعریف می کند. 85 تالار را مختصر توضیح دهید ؟ فضایی برای استفاده در فصل گرم که به هوای آزاد راه داشته و در طبقه بالای آن بالاخانه قرار می گرفته است . سقف تالار بلند بوده و همانند آن در قسمت زمستان نشین فضایی چلیپایی شکل تحت عنوان شکم دریده قرار دارد.که علت اصلی چلیپا بودن آن بحث نیارش در این فضا است. 86 شیوه اصفهانی را مختصر توضیح دهید ؟ آخرین سبک معماری ایران در دوره بعد از اسلام است و خواستگاه اولیه آن در منطقه آذربایجان است و شاید بتوان ادامه آن را به نوعی در دوره قاجار نیز خصوصا در ساخت خانه های ارزشمندی قاجار پیگیری کرد. 87 ویزگی های معماری سبک اصفهانی را نام ببرید ؟(4 مورد ) 1) ساده شدن طرح ها و استفاده از پلان مربع و مستطیل 2) استفاده از هندسه ساده و شکل ها و خط های شکسته 3) کاهش استفاده از نهاز و نخیر و در عوض استفاده گسترده از پخ در کناره ها. 4) استفاده از مدول و بهره گیری از اندام ها و اندازه های یکسان ساختمانی. 88 نیارش در شیوه اصفهانی را بنویسید ؟( 3 مورد) 1) افول کیفیت ساخت و ساز به دلیل تنگی زمان و کاهش تعداد معماران پیره دست 2) استفاده از همه انواع گنبد خصوصا گنبدهای دو پوسته گسسته 3) دگرگون کردن مصالح قبل از بکارگیری آنها از این دوران رایج می گردد. 89 آرایه و تزئینات در شیوه اصفهانی را مختصر توضیح دهید ؟ عنصر اصلی تزئینات کاشی خشتی هفت رنگ می باشد که برای بدست آوردن آن روی کاشی سفید لعاب دار طرح آن را روی کار پیاده می کردند . 90 آثار معماری شیوه اصفهانی را بنویسید ؟ 1)کوشک چهل ستون قزوین 2) میدان نقش جهان اصفهان 4)مسجد جامع عباسی 5) کاخ عالی قاپو 6) کوشک هشت بهشت 7) کوشک چهل ستون 8)پل الله وردی خان 9) پل خواجو 10) مدرسه خان شیراز 11) ارسن گنجعلی خان در کرمان 91 کوشک چهل ستون قزوین را مختصر توضیح دهید ؟ این کوشک به شیوه پادجفت ساخته شده . دو هشت ضلعی تو در تو که در نما متقارن است اما در داخل هیچ یک از اتاقهای چهارگوشه ساختمان قرینه سازی نشده اند.در میانه بنا یک اتاق دوازده دری وجود دارد که به ایوانهای همجوار متصل است.سقف طبقه اول قوسی شکل و سقف طبقه بالا تخت است. 92 میدان نقش جهان اصفهان را مختصر توضیح دهید ؟ یک ارسن شهری با مجموعه ای از بناهای عظیم با ابعاد حدودا 150×500 متر که البته در گذشته بزرگتر بوده و در زمان شاه صفی یک دهانه مغازه به سمت داخل میدان به آن اضافه شده است. 93 مسجد جامع عباسی را مختصر توضیح دهید ؟ ساختمان ضلع جنوبی میدان که هر جند میدان رو به سمت جنوب است اما این مسجد چرخش به سمت قبله دارد این مسجد چهار ایوانه و حیاط مرکزی که بعد ها دو مدرسه در طرفین گنبدخانه آن ساخته میشود. 94 مسجد شیخ لطف الله را مختصر توضیح دهید ؟ در ضلع شرقی میدان مسجدی است ورود به گنبدخانه آن از رو به روی محراب اتفاق می افتد که پیش از آن بازدید کنندگان دالان پیچ داری را طی کرده اند.دارای زیر زمینی با سقف کوتاه و بدون حیاط است. 95 کاخ عالی قاپو را مختصر توضیح دهید ؟ جایگاه اداره امور کشور و دربار پادشاه در شش طبقه و با تزئینات ویژه، بزرگترین اتاق در طبقه سوم ویژه به تخت نشستن شاه عباس است و طبقه ششم مخصوص پذیرایی های رسمی بوده است و بزرگترین تالار مجموعه در این طبقه قرار دارد تحت عنوان اتاق موسیقی که گچبری های سقف آن به شکل ظروف است. 96 کوشک هشت بهشت را مختصر توضیح دهید ؟ در زمان شاه سلیمان و در باغ بلبل ساخته می شود در این باغ هشت ساختمان موجود بوده که بقیه از بین رفته است و همین بنا نیز نسبت به وضعیت اولیه دگرگون شده همانند سایر کاخ ها و کوشک ها به صورت پاد جفت ساخته شده است. 97 کوشک چهل ستون را مختصر توضیح دهید ؟ در زمان شاه عباس ساخته شده و در دوران شاه عباس دوم گسترش می یابد ساختمان در وسط باغی بنا شده و دیوارهای آن با آینه و نقاشی تزئین شده است و در و پنجره منبط و خاتم دارد. 98 پل الله وردی خان یا سی و سه پل را مختصر توضیح دهید ؟ معروف به پل جلفا ، به وسیله الله وردی خان سردار سپاه جنوب ساخته میشود و پل اولیه چهل چشمه داشته است درازای آن 360 متر وپهنای آن 14 متر است. 99 پل خواجو را مختصر توضیح دهید ؟ یکی از زیباترین پل های جهان ، در اصل هم پل بوده و هم صد ، در زمان شاه عباس دوم بنا میشود طول آن 312 متر و پهنای آن 12 متر است . از ویژگی های مهم پل کاشی کاری های آن است. 100 مدرسه خان شیراز را مختصر توضیح دهید ؟ دارای حیاط مرکزی و حجره هایی در اطراف حیاط و هم دارای ایوانچه ، هر حجره دارای یک پستو و بعضا دارای یک و نیم طبقه روی آن.در میان باغی ساخته شده بود و در طبقه بالا روی سردر مدرس ملاصدرا قرار دارد.تعداد حجره ها 92 که بر طبق حروق جمل نام پیامبر است . 5 مدرس دارد و 12 راهرو دارد و تعداد کل فضاهایش 114 عدد به تعداد سوره های قرآن است. 101 ارسن گنجعلی خان را مختصر توضیح دهید ؟ و در کجا قرار دارد ؟دارای مدرسه ، کاروانسرا،حمام و آب انبار و مسجد و ضراب خانه در اطراف یک میدان با ابعاد 50×100 که از سه طرف آن بازار می گذرد و در کرمان است. 102 مدرسه چهارباغ را مختصر توضیح دهید ؟ یکی از زیباترین مدارس ایران که در زمان شاه سلطان حسین ساخته می شود در شمال آن بازارچه بلند و در شرق آن کاروانسرای مادرشاه قرار دارد گرداگرد حیاط چهار ایوان قرار دارد . گنبد آن دو پوسته گسسته است و نهر فرشادی از میان آن می گذرد. 103 کلات نادری را مختصر توضیح دهید ؟ در زمان نادرشاه این کوشک در میان باغی بزرگ برای سکونت نادر ساخته می شود و نمای آن با سنگ مرمر سیاه پوشانده شده و ارتفاع آن 25 متر بوده که طبقه سوم از بین رفته و ارتفاع آن به 20 متر رسیده است . دارای 12 اتاق با تزئینات نقاشی و گچبری است. 104 شمس العماره را مختصر توضیح دهید ؟و مهمترین خانه های این شیوه را نام ببرید ؟ در نما به دلیل خودباختگی حکام قوس نیم دایره اضافه شده است که قبلا در معماری ایران سابقه نداشته است . معماران ایرانی معتقد بودند که این قوس یک پا دارد و ایستا نیست.استفاده کردن از پنجره های خورشیدی در دوره قاجار رواج می یابد.مهمترین خانه های این شیوه 1-خانه طباطبایی ها 2- خانه بروجردی ها 3- خانه عباسیان 105 کاملترین مدرسه را نام ببرید ؟ و در کجا قرار دارد ؟ مدرسه خان در شیراز 106 نهاز و نخیر به چه معنایی هستند ؟ نهاز یعنی بیرون زدگی و نخیر یعنی تو رفتگی 107 یک نمونه از گنبد گسسته نار و گنبد رک را نام ببرید ؟ گنبد گسسته نار مانند مسجد جامع اصفهان و گنبد گسسته رک مانند بابارکن الدین 108 گنبد های رک بیشتر در چه مناطقی دیده میشوند و به چه صورتی ساخته میشوند ؟ گنبد های رک در جنوب و به صورت پله پله ای ساخته میشود و بر گرفته از چغازنبیل.